Een verstoorde pH-waarde: hoe houd je je vagina gezond?

Last van een geïrriteerde vajayjay? Niets om je voor te schamen, dat hebben we allemaal wel eens. Je vagina is een van je kwetsbaarste lichaamsdelen en soms is madam een beetje uit balans. De oorzaak? Dikke kans dat je pH-waarde verstoord is geraakt. Hoe dat komt, en hoe je je vagina weer gezond krijgt, lees je hier!

Sommige vrouwen hebben er nooit last van, andere weten precies wanneer de boel down under weer gaat broeien. Zo zijn een hittegolf en synthetisch ondergoed meestal geen gelukkige combinatie. Net als met sperma tussen de benen in slaap vallen na een stomende sekssessie. Maar ook hormonale wisselingen of antibiotica beloven meestal niet veel goeds voor de gezondheid van je punani.

Resultaat? De pH-waarde van je vagina is van slag en is niet meer in staat schadelijke bacteriën en ziekteverwekkers weg te jagen.

Wat doet de pH-waarde in je vagina?

First things first. De pH-waarde zegt iets over de zuurgraad van je lichaam. Die waarde kan op verschillende plekken in je lijf anders zijn en varieert van 0 tot 14, waarbij 7 neutraal is. Hoe lager de waarde, hoe zuurder. Zo ligt de pH-waarde van je maagsappen tussen de 1.2 en 3.0 en het is daarmee het zuurste bestanddeel van je lichaam.

Ook je vagina is licht zuur. Vóór je eerste menstruatie is de pH-waarde neutraal, vervolgens schommelt-ie tussen de 3.8 en 4.5 tot aan je menopauze. Daarna verliest je vagina aan zuurheid en liggen infecties sneller op de loer. Waarom? Omdat een lagere pH-waarde betekent dat er voldoende gezonde melkzuurbacteriën in je vagina leven. Deze bacteriën zorgen ervoor dat ziekteverwekkers geen kans krijgen en je vagina in balans blijft. Een natuurlijk beschermingsmechanisme tegen infecties, dus. En dat regelt je foef helemaal zelf!

Vóór je eerste menstruatie is de pH-waarde neutraal, vervolgens schommelt-ie tussen de 3.8 en 4.5 tot aan je menopauze.

Welke klachten heb je bij een verstoorde pH-waarde in je vagina? 

Helaas gaat het soms wel eens mis met die pH-waarde. En dan kunnen bepaalde schimmels, zoals de candidaschimmel, de boel infiltreren en nare infecties veroorzaken. Bemerk je een van de volgende alarmsignalen? Ga dan voor de zekerheid even langs de huisarts voor een onderzoekje. Een vaginale infectie is meestal makkelijk met een pil of zalfje op te lossen.

1: Geur

Soms is de geur van je vagina wat sterker dan anders. Als je fanatiek hebt gesport of de hele dag in een broeierig heet kantoor hebt gezeten, bijvoorbeeld. Een beetje zurig is normaal, daar is niks raars aan. Maar als je flamoes een visachtige geur gaat verspreiden, is er waarschijnlijk wel wat aan de hand. Zoals bacteriële vaginose, een infectie die wordt veroorzaakt door een verstoord ecosysteem in je vagina. Ga naar je huisarts en vermijd middeltjes om de boel op te frissen: die doen meestal meer kwaad dan goed.

2: Afscheiding

Gedurende je cyclus verandert je afscheiding voortdurend. Van doorzichtig tot wit of gelig en van waterig tot waxachtig. Niks om je zorgen over te maken, dat is heel normaal. Maar soms neemt de hoeveelheid afscheiding opeens sterk toe en veranderen ook de kleur en geur ervan. Het klinkt onsmakelijk, maar je afscheiding wordt dik en gaat lijken op kwark, met witte brokjes erin. Ook dit komt vaak door een verstoorde pH-waarde en een plotselinge wildgroei aan foute bacteriën en schimmels. Of door een soa, dus het is altijd raadzaam om zulke klachten te laten checken bij je huisarts.

3: Jeuk, irritatie en roodheid

Heb je veel jeuk aan je schaamlippen? En zwellen ze een beetje op en worden ze rood? Dikke kans dat je een schimmelinfectie hebt opgelopen. Ga vooral niet krabben, want dan gaat de boel nog meer irriteren. Je kunt er het beste van afblijven, hoe moeilijk dat soms ook is. Als de jeuk en de irritatie na een paar dagen nog steeds aanwezig zijn, is het slim om even bij je huisarts langs te gaan voor een onderzoekje.

Wat zijn de oorzaken van een verstoorde pH-waarde in je vagina? 

Het is een delicaat evenwicht, wat daar binnenin je vagina heerst. Er zijn dan ook talloze dingen die dat evenwicht kunnen doorbreken, waardoor slechte bacteriën de kans krijgen om je vagina ziek te maken. Dit zijn de meest voorkomende oorzaken van een infectie:

1: Wassen met zeep

Je denkt misschien: schoon is goed, dus ik gooi er lekker zeep, vaginale douches en vaginale spoelingen tegenaan. Niets is minder waar. Je vagina is een slimme dame, zoals we al zeiden, en een beetje lauw water is meer dan voldoende om haar natuurlijke balans te ondersteunen.

De binnenkant van je vagina reinigt zich namelijk zelf. Gewone zeep heeft een pH van 7, dus als je hiermee je vagina wast, verstoor je de natuurlijke zuurtegraad. Maar ook spoelingen en vaginale douches kunnen het slijmvlies irriteren en invloed hebben op de natuurlijke pH-waarde van je vagina.

2: Strak ondergoed dragen

Strak en synthetisch ondergoed zijn killing voor een gezonde vaginale flora. Ze verhogen je kans op een schimmelinfectie, omdat slechte schimmels zo’n warme, broeierige omgeving ideaal vinden om te groeien en goede schimmels te verjagen.

Ben je dus gevoelig voor vaginale infecties? Draag dan luchtige kleding en katoenen ondergoed, zodat je vagina kan ademen. En laat je ondergoed ’s nachts uit.

3: Schaamhaar scheren

Misschien is een hairy bush voor sommigen een schrikbeeld, maar dat haar zit er echt niet voor niks. Het beschermt de kwetsbare huid van je vagina. Wegscheren kan juist zorgen voor irritatie, uitslag en ingegroeide haren die ontstoken kunnen raken.

Als je dus gevoelig bent voor infecties en irritaties down there, kun je overwegen om je haar te laten staan of te kiezen voor een wax- of laserbehandeling. Maar luister vooral goed naar je lichaam.

4: Stress, vermoeidheid en lage weerstand

Stress is nooit gezond en ook niet voor je vagien. Veel vrouwen worstelen dan ook met vaginale infecties wanneer ze gestrest zijn of slecht slapen. Waarschijnlijk komt het doordat stress je weerstand aantast, waardoor je vatbaarder bent voor infecties en lichamelijke ongemakken.

Boek dus regelmatig een chill-momentje. Of doe dagelijks ontspanningsoefeningen om even tot jezelf te komen. Mindful masturberen? Kan ook helpen om die stress, drukte en zorgen te lijf te gaan!

Lees ook: mindful masturberen

5: Menstruatiecyclus en de pil

Je hormoonspiegel schommelt dagelijks en op sommige momenten in de maand ben je kwetsbaarder dan andere. Zeker tijdens en direct na je menstruatie loop je meer risico op een schimmelinfectie, omdat je oestrogeenlevels dan lager zijn. Ook de pil kan een rol spelen in je vaginale gezondheid, omdat hormoonlevels je afscheiding en de populatie van gezonde bacteriën in je vagina beïnvloeden.

Wel heeft de pil op elke vrouw een ander effect. Merk je dus dat je sinds de pil meer last hebt van afscheiding en irritatie? Probeer dan een ander type pil of een ander voorbehoedsmiddel om te kijken wat bij jouw lichaam past.

6: Seks en sperma

Yep, geslachtsgemeenschap kan de pH-waarde van je vagina danig verstoren. Sperma verhoogt de pH-waarde van je vagina namelijk gedurende enkele uren, waardoor je vagina tijdelijk minder zuur is. Vrij spel voor foute bacteriën, dus.

Zeker, soms is het superromantisch om samen een tijdje weg te doezelen, met de kleverige zwemmertjes nog tussen je benen. Maar slim is het niet. Ga daarom altijd meteen plassen nadat je partner in je is klaargekomen. Wil je extra lief zijn voor je vagina?  Spring vervolgens onder de douche om je vagina met lauw water af te spoelen. Weinig romantisch, wel effectief.

Oh en denk je, ach ik gebruik wel een stukje vochtig toilletpapier om de boel schoon te vegen? Nee, niet doen! Die doekjes zijn namelijk ook helemaal niet goed voor de pH-waarde down there.

7: Slecht schoongemaakte seksspeeltjes

Of je je toys nu regelmatig gebruikt of slechts af en toe, maak ze in hemelsnaam goed schoon. Zowel voor als na gebruik. De meeste speeltjes kun je reinigen met water en zeep of/en een toy cleaner. Daarna spoel je ze nogmaals goed af met water, droog je ze met een schone doek en berg je ze op in een stofvrij doosje of zakje.

Kies altijd voor geurloze en milde zeep voor je toys om irritatie te voorkomen. Maar het  veiligst zit je natuurlijk wel met een speciale toyreiniger, die zijn er namelijk niet voor niks. Check altijd de gebruiksaanwijzing, zodat je zeker weet dat je je speeltjes op de juiste manier schoonhoudt.

Laatste tip!

Waarschijnlijk heb je er nog nooit bij stilgestaan, maar weet je hoe belangrijk het is om je vagina droog te maken na het douchen? In alle haast ben je ‘s ochtends vaak geneigd om je snel aan te kleden: hophop, handdoekje eroverheen ritsen en klaar.

Maar zo’n vochtige vagina in je slipje is minder onschuldig dan het lijkt. Schimmels kicken namelijk op warme, vochtige en broeierige omstandigheden en wat is warmer, vochtiger en broeieriger dan een vochtige onderbroek? Je loopt dan ook meer risico op een schimmelinfectie als je je vagina niet goed afdroogt na het douchen. Of na een duik in de zee of het zwembad, hoewel we snappen dat het niet echt elegant of handig is om dan met een handdoek in de weer te gaan.

Hoe dan ook, doe er je voordeel mee: een schimmelinfectie is geen pretje, dus probeer zo’n broeinest in je honingpotje te voorkomen!