Dit zegt jouw vulva over je gezondheid en hygiëne

Sterk geurende afscheiding, een bijzondere kleur afscheiding of gezwollen schaamlippen, jeuk, pijn bij het plassen of bloedverlies buiten je menstruaties om. Jouw lichaam vertelt je op allerlei manieren dat er iets mis is of kan zijn in en rond je vulva. Omdat we goed begrijpen dat je niet voor elk wissewasje naar de huisarts wilt gaan – of dat misschien oncomfortabel vindt- duiken we voor dit artikel in de vaginale gezondheid van vrouwen. Wat zegt de geur van je afscheiding bijvoorbeeld over je vaginale gezondheid? 

Naar de huisarts met vaginale klachten

Veel vrouwen vinden het lastig om met vaginale klachten naar de huisarts te gaan. We schamen ons bijvoorbeeld voor jeuk, doorbraakbloedingen of sterk-geurende afscheiding. Toch is het belangrijk om je te beseffen dat jouw huisarts ook voor dat soort problemen is opgeleid. Hij of zij zal je niet veroordelen of schaamte aanpraten. Het is beter om je klachten niet te negeren, maar juist serieus te nemen. Om in te schatten of je problemen serieus of niet zo erg zijn, kun jij onderstaande lijst raadplegen. Maar wij zijn geen huisarts, dus het is sowieso goed om contact op te nemen met je huisarts bij klachten. Pleeg dat telefoontje.

Een gezonde vulva: witte afscheiding

Een gezonde vulva is voor elke vrouw anders. Vrijwel iedereen heeft een beetje dikke, witte afscheiding. Over het algemeen is deze vrijwel geurloos, maar hij kan ook wat zurig ruiken. Dit komt omdat je vagina een hoge zuurgraad heeft. Naarmate je verder in jouw cyclus komt, kun jij iets meer afscheiding krijgen. Dit komt door de toename van oestrogeen in je lichaam. “Als jouw afscheiding verandert, dan is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts,” zegt gynaecoloog Narenda Pisal. “Veel goedaardige aandoeningen die vaak voorkomen, zoals een cervicale poliep of ectropion, veroorzaken overmatige afscheiding.”

Mijn afscheiding is waterig

“Ook een waterige afscheiding is normaal,” zegt gynaecoloog Claire Bailey. “Als je afscheiding waterig en helder is, dan is dat goed. Het houdt de vulva schoon en spoelt dode cellen en schadelijke bacteriën die infecties kunnen veroorzaken weg. Daarnaast is je afscheiding ook een handig natuurlijk glijmiddel dat je vulva en vagina voorbereidt op de seks. Als je in de menopauze komt, dan kan het zijn dat jouw afscheiding ook wateriger wordt. Dit komt omdat het oestrogeenniveau in je lichaam daalt. Dit kan leiden tot vaginale atrofie (een dunnere huid van de vulva) en dat zorgt weer voor een waterigere afscheiding.”

Groene afscheiding: wat betekent dat?

Is de afscheiding die uit je vulva komt groen? Dan is het verstandig om even contact op te nemen met jouw huisarts. “Groene afscheiding kan een teken zijn dat je een infectie hebt, zoals chlamydia of gonorroe.” zegt Bailey. “Met een antibioticakuur kunnen deze infecties worden genezen.”

Mijn afscheiding ruikt anders of sterker dan normaal

Vaginale afscheiding is meestal dus geurloos, maar er kan ook een subtiel geurtje aan zitten. Dat is helemaal prima en normaal. Merk je nou een verandering in de geur van je afscheiding? Dan is het ook verstandig om even de huisarts te bellen. Bacteriële vaginose kan ervoor zorgen dat je afscheiding een andere geur krijgt, een sterkere geur krijgt of zelfs ronduit stinkt. De natuurlijke balans tussen de schimmels en de bacteriën in jouw vulva is verstoord. Het fijne is dat de klachten vanzelf kunnen overgaan omdat je vulva het probleem zelf oplost, maar het is ook mogelijk om naar de huisarts te gaan voor een antibioticakuur als het langer duurt of je er veel last van hebt. Bacteriële vaginose kan onder andere komen door het gebruik van vaginale spoelingen en inlegkruisjes, maar ook door seks.

Lees ook: Bacteriële vaginose: wat is het en hoe kom je er vanaf?

Mijn schaamlippen zijn gezwollen

Hoewel geen één vulva hetzelfde is, kun je zelf wel verschil zien als jouw schaamlippen gezwollen zijn. “Eigenlijk zijn nooit alleen de labia gezwollen,” zegt gynaecoloog Bailey. “Meestal heeft diegene dan ook last van roodheid, jeuk, wondjes of pijn. De oorzaak kan een ontsteking of infectie zijn. Probeer eerst zelf de ontsteking of infectie te verminderen, door bijvoorbeeld geen inlegkruisjes, zeep of vaginale douches te gebruiken. Ook strakke kleding zoals panty’s, leggings en jeans zijn een no go. “Met producten van de drogisterij kun jij proberen een infectie te behandelen. Neem wel contact op met je huisarts als het niet overgaat.”

Vaginale schimmelinfectie

Vaginale spruw of een vaginale schimmelinfectie (candida) komt veel voor en is gelukkig ongevaarlijk. Het kan wel ontzettend oncomfortabel zijn, omdat je veel last kunt hebben van jeuk en pijn rond de vulva. Ook kun je last krijgen van pijn of een prikkend gevoel bij het plassen en vrijen. Een vaginale schimmelinfectie ontstaat door gisten of bepaalde schimmelsoorten en kan ook zo weer terugkeren. Een schimmelinfectie is geen soa, maar kan wel veroorzaakt worden door seks. Het is daarom ook belangrijk dat allebei de partners worden behandeld voor de schimmelinfectie. Er zijn tabletten verkrijgbaar, maar ook crèmes die je in de vulva inbrengt en op de penis smeert.

Ik bloed na de seks

Het is niet ongewoon dat vrouwen soms bloeden na de seks of dat ze bloeden tussen menstruaties door. Dr. Christine Ekechi zegt daarover: “Dit kan duiden op veranderingen van de baarmoederhals. Meestal verdwijnen zulke bloedingen vanzelf weer. In heel uitzonderlijke gevallen kan het een gevolg zijn van baarmoederhalskanker. Je huisarts kan dit uitsluiten door een uitstrijkje van de baarmoederhals te maken. Dit is een vaginaal onderzoek.”

Lees ook: Wat is een doorbraakbloeding en hoe lang duurt het?

Blaasontsteking: een brandend gevoel tijdens het plassen

Als je tijdens het plassen pijn of een brandend gevoel hebt, dan kun jij een blaasontsteking hebben. Andere symptomen zijn dat je steeds kleine beetjes plast, dat jouw urine troebel is en stinkt en dat jij je over het algemeen niet lekker voelt. Een blaasontsteking ontstaat als bacteriën van de darm in de blaas komen. Dit kan komen door het inbrengen van een tampon of pessarium, door seks of doordat jij van achter naar voren afveegt nadat je naar de wc bent geweest. Vrouwen zijn vatbaarder voor blaasontstekingen dan mannen, omdat hun plasbuis korter is en dichter bij de anus ligt. Op die manier hoeven de bacteriën een minder lange reis af te leggen. Ook tijdens de menopauze en zwangerschap hebben vrouwen meer kans om een blaasontsteking te krijgen.

”Vrouwen zijn vatbaarder voor blaasontstekingen dan mannen, omdat hun plasbuis korter is en dichter bij de anus ligt.”

Een milde blaasontsteking kun je zelf proberen te bestrijden door veel water te drinken en goed uit te plassen. Heb jij erge blaasontsteking en werkt dit niet? Vang dan wat ochtendurine op in een bakje en breng dat naar de huisarts voor onderzoek. Als je een blaasontsteking blijkt te hebben, dan kun jij een antibioticakuur krijgen. Ook nu is het belangrijk om met bovengenoemde maatregelen rekening te houden.

Lees ook: Seks terwijl je blaasontsteking hebt. Kan dat?

Pijnlijke buik en onderrug buiten de menstruatie om

“Als je last hebt van buikpijn, pijn in je onderrug en/of pijn tijdens de seks én ook verandering merkt in je afscheiding, dan kan het zijn dat jij een ontsteking hebt aan je eileider,” zegt Dr. Ekechi. “De symptomen zijn niet altijd hetzelfde: jij kunt bijvoorbeeld ook pijn hebben bij het plassen of tijdens de seks. Het is belangrijk dat een eileiderontsteking snel wordt behandeld, omdat het door complicaties zelfs het risico op verstopte of beschadigde eileiders kan veroorzaken. Hierdoor loop je weer kans op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Neem dus direct contact op met je huisarts als jij je zorgen maakt om bovengenoemde symptomen.”