Sterilisatie vrouw: alles wat je moet weten

Als jouw kinderwens vervult is of jij geen kinderwens hebt en je wilt liever geen anticonceptie meer gebruiken, dan kun jij overwegen om je te laten steriliseren. Bij een sterilisatie van de vrouw worden de eileiders afgesloten: het is een definitieve vorm van anticonceptie.

Sterilisatie vrouw: wat is dat precies?

Als een vrouw is gesteriliseerd, dan zijn haar eileiders afgesloten. Via deze eileiders wordt normaal de eicel vanuit de eierstok naar de baarmoeder gebracht. In de eileider kan deze bevrucht worden door een zaadcel. Als de eileiders zijn afgesloten, dan komt je eicel niet meer in de baarmoeder. Ook is het voor de zaadcellen van de man onmogelijk om in de eileider terecht te komen en de eicel te bevruchten.

Lees ook: Alles over een sterilisatie man (vasectomie)

Sterilisatie vrouw: onder narcose

Het afsluiten van de eileiders gebeurd tijdens een kijkoperatie door een gynaecoloog. Je gaat dan onder algehele narcose. Er worden twee kleine sneetjes in je buik gemaakt: één bij de navel en de andere aan de rand van je schaamhaar. De buikwand wordt bol geblazen met lucht via het sneetje bij de navel. Via het andere sneetje wordt een ringetje of klemmetje om de eileiders geschoven. Als dit niet lukt, dan kunnen jouw eileiders dichtgebrand of afgeklemd worden op een andere manier. Nadat de lucht uit je buikholte is gelopen, worden de sneetjes gehecht. De operatie duurt maar een half uur en meestal kun je dezelfde dag nog naar huis. Na drie rustige dagen kun jij weer aan het werk. Na tien dagen worden de hechtingen verwijderd.

Het is ook mogelijk om je tijdens een buikoperatie te laten steriliseren. Bijvoorbeeld direct na een keizersnede. Na een buikoperatie is het niet mogelijk om naar huis te gaan dezelfde dag. Vaak moet je drie tot vijf dagen in het ziekenhuis blijven. Jouw arts kan hier meer over vertellen.

Eerder was het in Nederland ook mogelijk om je vaginaal te laten steriliseren: via de Essure methode werd een veertje ingebracht, die de eileiders afbond. Omdat er veel bijwerkingen waren, wordt deze ingreep niet meer uitgevoerd.

Nadenken over een sterilisatie vrouw

Een sterilisatie is een definitieve beslissing. Je kunt hierna geen kinderen meer krijgen op de natuurlijke manier. Het is daarom een beslissing waar je goed over na moet denken. Dat verlangt jouw arts ook van je. Een sterilisatie wordt niet zomaar uitgevoerd. Ik was zelf bijvoorbeeld relatief jong toen ik vroeg om een sterilisatie (29 jaar). Je moet dan goed duidelijk kunnen maken waarom je hiervoor kiest. Ik moest bijvoorbeeld nadenken over vergaande situaties. Denk aan het krijgen van een nieuwe partner of het overlijden van één van mijn kinderen. Als je voor jezelf duidelijk op een rijtje hebt waarom jij graag deze ingreep wilt ondergaan, dan kun je dit ook duidelijk communiceren. Voor mij persoonlijk was dat het stoppen met hormonen, een voltooide kinderwens (met een gezonde zoon en dochter) en het feit dat ik weinig zie in een tweede leg. Een sterilisatie voor mijn man zag ik ook niet zitten: het is míjn voltooide kinderwens.

Voordelen sterilisatie

Een sterilisatie heeft veel voordelen. Het grootste voordeel is natuurlijk dat jij geen kans meer hebt op een ongewilde en ongeplande zwangerschap. Een ander voordeel is dat jij geen andere anticonceptie meer hoeft te gebruiken. Het gebruik van de anticonceptiepil, een spiraaltje of condooms is verleden tijd. Je voorkomt op die manier het gebruik van hormonen om een zwangerschap te voorkomen.

Nadelen sterilisatie

Uiteraard heeft deze ingreep op nadelen. Het grootste nadeel is duidelijk: je kunt geen kinderen meer krijgen. Dus stel dat je gaat scheiden en een nieuwe relatie krijgt, dan kunnen jullie samen geen kindje meer krijgen. Spijt komt voor en regelmatig ook. Daar lees je hieronder meer over.

Een ander nadeel kan je eigen menstruatiecyclus zijn. Was jij vroeger heftig ongesteld? Bloedde je veel of was jij heel onregelmatig ongesteld? Dan kan na je sterilisatie – nadat jij stopt met de pil of het spiraaltje – weer terugkomen. Het is overigens in deze situatie wel mogelijk om het hormoon gewoon te laten zitten of de pil te blijven slikken.

Spijt van sterilisatie

Sommige vrouwen krijgen spijt nadat ze zich hebben steriliseren. Volgens het Isala ziekenhuis in Zwolle blijkt uit zowel onderzoek als ervaring, dat deze factoren de oorzaak kunnen zijn voor spijt:

Te jong tijdens de sterilisatie

Als je jong bent, dan is een sterilisatie misschien niet de beste keus. Jij hebt namelijk nog vele vruchtbare jaren voor je liggen, waarin je situatie of kinderwens kan veranderen. Uit onderzoek blijkt dat 20% van de vrouwen die zich hebben laten steriliseren toen ze jonger dan 30 waren spijt hebben. Dit is een groot verschil met de 6% onder vrouwen van 30 jaar en ouder.

Relatieproblemen

Als jij en je partner problemen hebben, dan is een kind het laatste waar je aan wilt denken. Een derde van de getrouwde stellen eindigt gescheiden. Het is heel normaal dat je misschien met een nieuwe partner wel kinderen zou willen.

Sterilisatie tijdens een abortus

Het is voor vrouwen mogelijk om je tijdens een abortus te laten steriliseren. Dit zijn twee heftige beslissingen: je maakt een einde aan je ongewenste zwangerschap en zorgt er tegelijkertijd voor dat je nooit meer zwanger kunt raken. Sommige vrouwen die weten hoe het voelt om zwanger te zijn, blijken na hun sterilisatie toch een kinderwens te krijgen.

Sterilisatie tijdens een keizersnede of direct na de bevalling

Je kunt je direct na je bevalling of tijdens de keizersnede laten steriliseren. Toch blijkt dat veel vrouwen hier spijt van krijgen, ten opzichte van vrouwen die zich na de eerste verjaardag van hun kind lieten helpen.

Kosten van een sterilisatie vrouw

Een sterilisatie voor vrouwen worden soms geheel vergoed en soms gedeeltelijk. Het zou kunnen dat de ingreep helemaal wordt vergoed vanuit jouw aanvullende verzekering. Dit kun jij navragen bij je zorgverzekering. Een sterilisatie voor de vrouw is nog vrij prijzig: je betaalt tussen de 1250 en 1500 euro, maar sommige ziekenhuizen rekenen wel 2000 euro.

Kan ik toch zwanger raken na een sterilisatie?

Als je als vrouw gesteriliseerd bent, is er toch nog een zeer uitzonderlijke kans dat je toch zwanger raakt. Twee tot vijf op de duizend vrouwen worden toch zwanger na de ingreep. Dit is ook afhankelijk van je leeftijd. Hoe ouder je bent, des te kleiner de kans om alsnog zwanger te worden na sterilisatie. Het gebruik van de pil (zonder een pil te vergeten) of een sterilisatie van de man zijn betrouwbaarder. Een sterilisatie van de vrouw is even betrouwbaar als het gebruik van een spiraaltje.

Een hersteloperatie om toch zwanger te worden

Als jij bent gesteriliseerd via de Essure methode (de methode met de veertjes in de eileiders) dan kan er geen hersteloperatie plaatsvinden.

Ook bij een kijkoperatie via de buik moet jij een sterilisatie zien als definitieve anticonceptie. Toch is het mogelijk om opnieuw zwanger te worden na een sterilisatie. Je moet dan wel een hersteloperatie ondergaan. Hoe groot jouw kans op zwangerschap is, is afhankelijk van de methode die is gebruikt en de plek waarop jouw eileiders zijn afgebonden.