Scheiden: hoe houd je het netjes en vriendelijk

Stapelverliefd was je toen jullie gingen trouwen. Maar jaren later is het gevoel weg en gaan jullie uit elkaar. Scheiden is pijnlijk, helemaal als één van jullie is bedonderd of helemaal niet uit elkaar wil gaan. Hebben jullie samen kinderen, dan zal je voor altijd aan elkaar verbonden blijven. Hoe houd je scheiden netjes en vriendelijk, ook wanneer jullie niet als vrienden uit elkaar gaan?

Communicatie staat op één bij scheiden

Het zou voor iedereen het beste zijn als jullie met elkaar kunnen blijven communiceren op een nette en eerlijke manier. Dit kan heel moeilijk zijn, bijvoorbeeld als je partner verliefd is geworden op een ander en jij in de steek wordt gelaten. Hoewel je nu gekwetst bent, blijft de ander wel de ex-partner waar je vele mooie tijden mee hebt beleefd en is hij/zij wellicht zelfs de vader of moeder van jouw kinderen. Je wilt natuurlijk dat de kinderen met zo min mogelijk kleerscheuren door de scheiding komen. Houd daarom bij elk gesprek dus in gedachten dat jullie moeten blijven communiceren in het belang van de kinderen. Je boosheid mag jij best uitspreken, maar moet niet elk gesprek domineren. Ook wanneer jullie geen kinderen hebben is een goede communicatie belangrijk. Zo kun je de scheiding bevorderen en kijk je later niet met spijt terug op hoe jij het hebt aangepakt. Vind je dit moeilijk, dan zou je bijvoorbeeld ook met een therapeut of vrienden kunnen praten.

Probeer het eens te worden over de belangrijkste zaken

Kiezen jullie voor co-ouderschap? Hoe zit het met financiële aspecten, zoals erfenissen, opgebouwd pensioen en alimentatie? Er zijn een aantal heel belangrijke elementen waarover jullie het eens moeten worden. Dat is het beste voor iedereen die betrokken is bij de scheiding. De belangrijkste elementen zijn te verdelen in drie groepen:

Kinderen (het ouderschapsplan)

Een ouderschapsplan is verplicht als je gaat scheiden en kinderen onder de 18 jaar hebt. Dit plan wordt goedgekeurd door de rechter en bevat o.a. antwoord op de volgende vragen:

• Wie heeft het gezag?
• Waar is het hoofdverblijf?
• Hoe zorgen we voor ze?
• Hoe gaan we om met informatie over/voor de kinderen?

Inkomen

• Hoeveel kinderalimentatie ga je ontvangen of betalen?
• Gaat één van jullie partneralimentatie betalen en zo ja, hoeveel?
• Wat gebeurt er met het opgebouwde pensioen?

Verdelen

• Hoe gaan jullie de bezittingen en schulden verdelen?
• Welke huwelijkse voorwaarden zijn er verder?
• Hoe verder als jullie samen een onderneming hebben?

Kunnen jullie het op een nette manier met elkaar eens worden, dan heeft iedereen daar voordeel van. Komen jullie er samen niet uit, maar wil je wel graag zonder veel drama scheiden? Kies dan voor de hulp van een mediator. Deze zoekt samen met jullie naar de beste oplossing.

Vertel het samen aan de kinderen

Het moment dat jullie vertellen dat jullie gaan scheiden is zo’n moment dat kinderen zich hun altijd zullen blijven herinneren. Het is dan ook van groot belang dat jij je woede en verdriet aan de kant zet en samen met je partner een goed gesprek voert met je kinderen. Ze kunnen bang, boos en verdrietig zijn. Erken hun gevoelens en probeer duidelijk te zijn over de gebeurtenissen in de komende weken. Roep nooit op een boos moment dat ‘papa en mama toch gaan scheiden’ en dat dan alle ruzie voorbij zal zijn. Zorg dat jullie je heftige emoties onder controle houden, voordat je aan het gesprek begint.

Wees compassievol voor jullie beiden

Vergeet nooit dat jullie ooit heel veel van elkaar hebben gehouden. Misschien doe je dat nog steeds, maar gaat het niet langer. Of wellicht heeft de één de ander te erg gekwetst. Probeer – voor jezelf, je kinderen en de ander – compassievol te zijn. Denk terug aan de tijden dat jullie het goed hadden en besef je hoeveel geluk je hebt met je gezondheid, de kinderen en de mensen om je heen. Probeer je te beseffen dat ieder mens fouten maakt en dat het jouw eigen keuze is om iemand te vergeven. Wees niet negatief over de ander, hoe lastig dat ook kan zijn. Zeg dus geen nare dingen over papa’s nieuwe vriendin of mama die het gezin in de steek laat. Je kunt je natuurlijk altijd uiten tegen vrienden en familie, maar niet waar de kinderen bij zijn.

Wie blijft er in het huis wonen?

Hebben jullie een huurhuis, dan kunnen jullie zelf bepalen wie er blijft wonen. Wiens naam op het huurcontract staat maakt niet uit. Zijn de kinderen meer bij de ene ouder in huis, dan wordt het huis waarschijnlijk aan die ouder toegewezen. Willen jullie er beiden blijven wonen, dan maakt de rechter een besluit.

Als je een koopwoning hebt, dan zijn er verschillende opties. Als het huis op naam van één van jullie staat en jullie zijn niet getrouwd in gemeenschap van goederen, dan blijft het huis eigendom van de eigenaar. Zijn jullie wel in gemeenschap van goederen getrouwd, dan zal de ene echtgenoot de ander moeten uitkopen als diegene er wil blijven wonen.

Ook een optie is bird nesting. Hierbij blijven de kinderen in hetzelfde huis wonen. De ene week woont de ene ouder bij hen in het huis, de andere week de andere ouder. Fijn voor de kinderen, maar onrustig voor de ouders. Bovendien heb je dan een tweede huis of zelfs een derde woning nodig, want jij en je ex willen waarschijnlijk niet nog een huis delen.

In de grote steden is het lastig om een huurhuis te vinden en ook een huis kopen op één salaris is lang niet altijd mogelijk. Overweeg daarom ook andere opties, zoals het tijdelijk intrekken bij ouders, vrienden of in een vakantiehuisje.

Lees ook: Opnieuw daten na een scheiding

Accepteer dat scheiden tijd kost

Als je het in grote lijnen met elkaar eens bent, dan hoeft een scheiding niet heel lang te duren. Maar het is geen kwestie van dagen: je kunt niet van de één op de andere dag scheiden. Een ouderschapsplan, alimentatieregeling, het verdelen van de spullen: het kost allemaal tijd. Er zijn speciale online trajecten, waarbij jullie begeleid worden bij de scheiding. De hele procedure – als jullie het in grote lijnen met elkaar eens zijn – duurt dan op zijn kortst twee tot vier weken. Als mensen scheiden met behulp van een mediator, dan duurt een scheiding vaak ongeveer drie tot vier maanden. Het kan ook zijn dat het proces veel langer duurt, wanneer de één de ander wil uitkopen uit het huis middels een hypotheekverhoging bijvoorbeeld. Houd in je achterhoofd dat hoe je eruit komt belangrijker is dan hoe lang het duurt.

Tip: Op de website van de Rijksoverheid lees je alles over scheiden

Wees er samen voor de kinderen

Sinterklaas, kerst, verjaardagen, een huwelijk of ouderavonden: hoe fijn zou het zijn als jullie er als gescheiden ouders kunnen zijn voor de kinderen? Dat jullie samen naar een ouderavond kunnen of gewoon met zijn allen kerst kunnen vieren? Probeer de ander te vergeven als hij of zij je heeft gekwetst. Houd je kinderen nooit bij je partner weg, ook al heeft hij of zij je erg gekwetst. Je kinderen hebben namelijk ook recht op de liefde van de andere ouder. Denk aan hoe je graag wilt dat je kinderen opgroeien en hoe je wilt dat zij terugkijken of hun jeugd. Is dat met een vechtende papa en mama, of met ouders die ondanks alles toch met elkaar door één deur kunnen, misschien zelfs later met nieuwe partners?