Waarom te hoge verwachtingen je dateleven verpesten

Daten is al geen kinderspel. Maar het wordt nóg lastiger als we met een arsenaal aan onrealistische verwachtingen het cafeetje binnenstappen. Waarom zijn we toch zo dol op die checklist? En hoe voorkomen we dat te hoge verwachtingen ons liefdesleven verbroddelen?

Daten is niet altijd leuk

Daten is niet altijd leuk en spannend, vaak is het een zenuwslopende achtbaan waar je teleurgesteld weer uitrolt. Het kan veel frustraties oproepen, vooral als het nooit lijkt te lukken. Soms komt dat door typisch mannelijke lompheid en ontwijkingsdrang. Wanneer een fijne date uitmondt in een stilzwijgende telefoon, bijvoorbeeld. Of wanneer je je leukste zelf hebt zitten zijn, en je je date stiekem erg appetijtelijk vond, maar vervolgens wordt afgescheept met een ‘Was leuk, we zien elkaar snel weer!’. Waarna onbegrijpelijke radiostilte volgt.

Dat is irritant, vervelend en een flinke deuk in je zelfvertrouwen. Maar het hoort er ook een beetje bij. Soms zit je nu eenmaal niet op één lijn, soms vind jij de ander leuker dan andersom en soms was het gewoon geen match made in heaven. Daar moet je mee dealen en liefst zo snel mogelijk, voordat je dagenlang spendeert aan het staren naar een morsdood WhatsApp-signaal. Er zijn boeken, films en series aan het fenomeen van de zieltogende en afwachtende vrouw gewijd en de uitkomst is steevast hetzelfde: als hij niet belt, niet reageert en niet happig lijkt op een tweede date, is hij just not that into you.

Zet jezelf er meisjesmoedig overheen en steek je energie in kansrijkere exemplaren uit de partnerpoel.

Teder beest in bed

Valkuil numero twee? Wijzelf en onze grenzeloze checklist. Potentiële partners moeten slim, grappig en verzorgend zijn. Ze moeten er goed uitzien en geen storende imperfecties tentoonspreiden. Zoals smalle schouders, een scheve neus of een terugwijkende haargrens. Ambitieus en hardwerkend? Yes please, maar niet zozeer dat we ze niet meer naar shoppingsprees of weekendjes Parijs mee kunnen sleuren.

Ze moeten ook invoelend zijn, maar natuurlijk niet té invoelend, want dat is niet sexy. Een beest in bed is dat wel, maar tussen het ruig tegen de muur drukken door moeten ze je ook teder kunnen beminnen. En bovenal moeten ze de absolute ware zijn, een echte soulmate die de diepe gronden van jouw gemoed vanzelfsprekend blootlegt.

Zoiets, dus. Lastig te vinden? Yep, lijkt ons wel. Niet dat we dat zelf altijd doorhebben. Vertwijfeld trekken we ons terug na de zoveelste mislukte date, eindeloos analyserend waar het in hemelsnaam mis is gegaan. Gewapend met flessen wijn en een geduldig luisterende vriendinnenschare schetsen we doemscenario’s waarin we als wanhopige stumperds achterblijven op het singleseiland, terwijl iedereen om ons heen vrolijk ringen om vingers schuift en baby’s gaat baren.

Wij en ons onbereikbare ideaalbeeld

Die hoge verwachtingen zuigen niet alleen de lol uit ons dateleven. Ze zorgen er ook voor dat we onze dates onder een extreem strenge, en oneerlijke, loep leggen. We worden zo enthousiast van ons zorgvuldig samengestelde ideaalplaatje, dat we diep in de put zinken wanneer de man in kwestie vervolgens kleine gebreken of afwijkingen vertoont. In ons onbuigzame ideaalbeeld is vervolgens weinig plek voor die arme kerel zelf. Voor wat hem beweegt, voor waar hij voor staat en voor wie hij werkelijk is.

Speeddates en singlesavonden

De vorm waarin dates worden gegoten, werkt ook niet altijd mee. Waar we elkaar vroeger losjes in de kroeg ontmoetten, wenden veel singles zich nu tot speeddates, datingapps of speciale singlesavonden. Daten krijgt zo veel weg van een sollicitatiegesprek. Blaast de profielfoto je niet meteen van de sokken? Worden de antwoorden op je eerste twee vragen niet sprankelend genoeg geformuleerd? Dan swipen we weg of rouleren we door naar de volgende kandidaat.

Helaas geven we onszelf op die manier niet de kans om te ontdekken of de ander goed bij ons past. Een intimiderend spervuur aan serieuze vragen? Nope, ook dat brengt ons doorgaans niet veel verder. Tuurlijk, misschien weten we aan het eind van de date of hij een kinderwens heeft en welke medische problemen er in zijn familie voorkomen, maar de kans op een tweede afspraakje? Die is hoogstwaarschijnlijk gedaald tot het absolute nulpunt.

‘Checklist mentality’

En dat heeft consequenties voor het succes van ons liefdesleven, zegt ook counselor en relatie-expert David Bennet in een artikel op Bustle. Hoewel het best zinvol kan zijn om een paar criteria in het achterhoofd te houden, doet een checklist in de realiteit meer kwaad dan goed. Volgens Bennet hebben zijn met de liefde worstelende cliënten dan ook altijd een ‘checklist mentality’ als ze op date gaan. Ze zien hun ideale partner bijna als een LEGO-bouwwerk, dat  ze kunnen modelleren met perfect passende bouwsteentjes.

Het probleem volgens Bennet is dat de connectie met een partner zoveel dieper en complexer is dan simpelweg wat gewenste eigenschappen op een rijtje. Je kunt het een beetje vergelijken met de naar perfectie jagende Charlotte, die opeens genadeloos valt voor de kleine, kalende en plat pratende Harry in Sex and the City. Wat een heleboel mensen zich niet realiseren, wil Bennet maar zeggen, is dat hun ideale partner waarschijnlijk helemaal niet bestaat. Als iemand je een goed gevoel geeft, wat maakt het dan uit als hij een paar centimeter te kort is, geen universitair diploma op zak heeft of zijn zaterdag het liefste spendeert op het voetbalveld?

Waarom hebben we zulke hoge verwachtingen?

Maar waarom leggen we de relatielat dan zo ontzettend hoog? Volgens psychotherapeut Esther Perel komt dat doordat we veel vrijer zijn dan vroeger. We worden niet meer gekoppeld aan die jongen uit het dorp, we hoeven niet meer bang te zijn om voor ouwe vrijster te worden uitgemaakt als we op ons vijfentwintigste nog geen partner hebben gevonden en we hebben die partner zeker niet nodig om voor ons te zorgen. Perel stelt dat intimiteit daardoor een andere betekenis heeft gekregen: van een economische noodzaak naar een innerlijke behoefte. En daar komen andere eisen bij om de hoek kijken.

Millennials verspillen geen tijd

Relatietherapeut Gary Brown voegt daaraan toe dat dating voor millennials en de Generatie Z na hen moeilijker geworden is. Daarvoor refereert hij aan de ‘onrealistische verwachtingen van automatische bevrediging’. Wat hij daarmee bedoelt? Tegenwoordig is alles wat we willen met een muisklik van ons verwijderd. Waarom zouden we onze toekomstige partner niet op dezelfde manier binnen willen halen? Snel en precies op onze specifieke behoeften afgestemd?

Daarom verwachten we dat een gesprek altijd soepel verloopt, met snelle, slimme grappen en wendingen. Als het gesprek daarentegen stokt, gaan we er meteen vanuit dat er geen match is. Misverstanden zien we als een niet te negeren signaal, want een echte zielsverwant zou meteen snappen wat je bedoelt en invoelend inhaken op je persoonlijke verhalen. Ook moeten de vonkjes in het rond vliegen vanaf het allereerste moment dat jullie in elkaars ogen wegzinken. Sterrenstof, uiteenspattende hemellichamen en the whole shebang, voor minder doen we het niet.

Op naar de volgende

Ontbreekt dat allemaal binnen die eerste cruciale seconden, minuten of uren? Dan heeft het geen zin om er meer tijd in te steken, vinden we. Tijd is namelijk een ander dingetje voor de naar een relatie snakkende single. We hebben het druk met studies, werk, vrienden en zelfontplooiing. En bouwen aan een solide, serieuze relatie vergt emotionele inspanningen die we niet altijd willen nemen. Wanneer een partner dan niet snel genoeg aan onze eisen voldoet, of wanneer de eerste onvermijdelijke hobbels zich aandienen, peren we hem uit angst dat we kostbare tijd verspillen. Op naar de volgende high potential.

We weten best dat een goede relatie tijd en energie kost, maar dat betekent niet dat we die erin willen steken als het moment daar is. Tenslotte hebben we die partner niet per se nodig.

Waarom verwachtingen niet werken

Nu kunnen we onszelf natuurlijk heel onafhankelijk en ‘vrouw van de wereld’ voelen, maar ondertussen spenderen we nog steeds belachelijk veel tijd aan het jeremiëren over een niet-bestaand liefdesleven.

De hamvraag is dus simpel. Hoe verruïneren die onrealistische verwachtingen ons dateleven? Nou, zo dus:

1: Verwachtingen creëren een muur

Met een enorm eisenpakket plaatsen we een muur tussen onszelf en elke potentiële partner die ons pad kruist. Voldoen ze niet meteen aan alle eisen op ons lijstje? Dan serveren we ze in gedachten genadeloos af en doen we automatisch geen moeite meer om ze beter te leren kennen. Dat legt niet alleen veel druk op die potentiële partners, die tenslotte een onmenselijk goede indruk moeten maken om onze aandacht te grijpen. Het zorgt er ook voor dat we talloze prima kandidaten laten lopen omdat ze niet voor de volle honderd procent aan onze verwachtingen voldoen.

Relax een beetje en neem de tijd om degene voor je écht te leren kennen. Wie weet, misschien verrast hij je en verras jij jezelf.

2: Verwachtingen verpesten het moment

Als we tijdens ons afspraakje continu monitoren of onze date wel aan onze verwachtingen voldoet, zijn we nooit in staat om het moment zélf te beleven. Hoge verwachtingen komen vaak voor bij perfectionistische types die veel nadenken over de toekomst. Ze plannen hun perfecte bruiloft, hebben altijd een uitgebreid antwoord op het ultieme vijfjarenplan en weten precies hoe ze hun carrière uit moeten stippelen. Fijn als je zo gefocust bent, maar de liefde laat zich helaas niet zo duidelijk vangen. Life is what happens while you’re busy making other plans, zei een Beatle ooit, en zo is het maar net. Een solide plan is slim, maar het is belangrijker om het heden te voelen, te beleven en te ervaren. Zeker wanneer het om de liefde gaat.

3: Verwachtingen zorgen voor een tunnelvisie

Door onrealistische verwachtingen zien we de persoon tegenover ons niet voor wat hij werkelijk is. We focussen ons alleen op de vinkjes op de checklist en gaan zo voorbij aan alle leuke, charmante en aantrekkelijke dingen die niet op ons lijstje stonden. Eigenlijk houden we een handleiding voor de neus van onze date en als hij niet elk vakje aan kan kruisen is hij af. Op die manier is een date gedoemd te mislukken, want geen enkele man zal die perfecte score binnenslepen. Niet eerlijk tegenover hem en niet constructief voor ons kwakkelend liefdesleven.

De liefde is geen romcom

Tot slot. Het klinkt misschien cynisch, maar de allerbeste manier om niet teleurgesteld te raken, is door geen verwachtingen te hebben. Stel je open voor de ander, laat dingen gebeuren zoals ze gebeuren en wees een beetje ruimdenkend wanneer je aan het daten slaat.

En vergeet al die romantische chickflicks die je de laatste jaren geconsumeerd hebt. Liefde op het eerste gezicht is zeldzamer dan je denkt en het ideaalplaatje van de prins op het witte paard valt in de realiteit meestal vies tegen. Dankzij romcoms hebben we een compleet verwrongen beeld van hoe een relatie eruit zou moeten zien. Nee, die eikelige ex achter wie we al maanden aanhobbelen staat niet opeens met een grote bos bloemen voor de deur. En nee, we weten meestal niet binnen een nanoseconde dat we meant to be zijn, waarna we samen de zonsondergang tegemoet rijden op een ros met wapperende manen.

We zullen moeten accepteren dat ons liefdesleven niets te maken heeft met de mierzoete spektakels op het grote scherm. Onze partner zal niet vlekkeloos aan ons ideaalplaatje voldoen en dat is maar goed ook. Hij is namelijk een mens van vlees en bloed en geen in de hoofden van scenarioschrijvers gecreëerde Prince Charming. Ons liefdesleven is niet perfect, net als onze partners nooit perfect zullen zijn of de blije cocker spaniël die we in huis nemen voordat ons seksleven op zijn gat ligt dankzij de komst van brullend en energieslurpend babygespuis (kleine spoiler, bereid je vooral vast voor).

Maar dat is helemaal oké. Echt waar.