Eerlijk zijn over vreemdgaan: is het altijd nodig?

Vreemdgaan: er zijn veel mensen die het doen en veel relaties die er kapot door gaan. Is het altijd noodzakelijk om eerlijk te zijn over vreemdgaan? Zeker niet, zeggen experts.

Vreemdgaan: een derde van ons doet het

Zo’n 31% van alle Nederlanders gaat vreemd, blijkt uit onderzoek van Durex. Dit is meer dan het gemiddelde wereldwijd: hierbij gaat zo’n 22% van de mensen wel eens vreemd. Het zal je niet verbazen dat er weinig onderzoeken zijn met écht betrouwbare cijfers: niemand wil tenslotte dat zijn of haar affaire bekend wordt. Wat we wel weten is dat volgens het CBS maar liefst 33% van alle huwelijken in Nederland eindigt in een scheiding, omdat één van de partners is vreemdgegaan.

Lees ook: Mijn eerste keer vreemdgaan

Eerlijk zijn over vreemdgaan: is het altijd nodig?

Laat ik maar met de deur in huis vallen: eigenlijk is deze vraag niet te beantwoorden met een simpel ja of nee. Er zijn zoveel verschillende redenen om wel of niet te vertellen dat je bent vreemdgegaan. Net zoals dat er ontzettend veel verschillende gradaties van vreemdgaan zijn. Het kleuterschoolprincipe dat eerlijkheid boven alles gaat, is hier niet van toepassing. Maar voor ik vooruit loop op het beantwoorden van de vraag of je altijd moet opbiechten dat je bent vreemdgegaan, kijken we eerst naar de verschillende soorten overspel.

Emotioneel vreemdgaan

We spreken over emotioneel vreemdgaan als één van de partners in een monogame relatie seksuele of romantische gevoelens ontwikkeld voor iemand anders. Wanneer weet je of jij of iemand anders emotioneel vreemdgaat? Er is geen duidelijke grens, maar als je de grenzen van een gewone vriendschap overschrijdt dan kun jij je afvragen of dat een goed idee is. Bijvoorbeeld wanneer je elkaar sexy foto’s stuurt of erotische appjes. Maar ook als je heel intieme gesprekken hebt, bijvoorbeeld over je kinderwens en misschien zelfs wel over een toekomst samen. Wis jij de berichtjes die je naar een andere persoon dan je partner hebt gestuurd? Misschien weet je dan zelf ook wel dat je over de vriendschappelijke grens heen gaat. Stel dat jij een soortgelijk gesprek zou lezen tussen je partner en een ander: zou je je dan gekwetst voelen?

Lees ook: Emotioneel vreemdgaan: wat is het en hoe voorkom je het?

Fysiek vreemdgaan

Een veel duidelijkere grens vind je bij fysiek vreemdgaan. Als je met een ander zoent, met elkaar naar bed gaat of elkaar aanraakt op intieme plekken, terwijl je een monogame relatie hebt met een ander, dan noemen we dit vreemdgaan. Al was er ooit een Amerikaanse president die vond dat orale seks geen seks was. We durven te wedden dat zijn vrouw daar anders over dacht.

Lees ook: Thuiskomen – haar kant

Hoe erg is het om een keer vreemd te gaan?

Er zijn nogal wat verschillende gradaties van vreemdgaan. Eén keer dronken met een collega zoenen op een kerstborrel is nu eenmaal heel anders dan een maandenlange affaire waarbij jullie elkaar in een hotel ontmoeten. En één keer een foto van je blote borsten naar een ex sturen voelt ook anders dan een partner die regelmatig naar een prostituee gaat. Maar uiteindelijk is het aan jou hoe je omgaat met bedrog. De ene persoon zal verdrietig zijn na een enkele kus, maar zal hier niet de relatie om verbreken. Voor een andere persoon kan het wel het eind van de relatie betekenen. Ook de situatie waarin je zit zal meespelen: woon je samen? Hebben jullie kinderen? Hoe erg het is dat je partner – of jij – een keer vreemdgaat dat kan alleen jij bepalen.

Oeps: je bent vreemdgegaan. Wat nu?

Stel: het is gebeurd. Je bent een keer de mist in gegaan. Moet je eerlijk zijn over je eigen vreemdgaan? Het risico daarvan is dat je partner je misschien nooit meer vertrouwd. Veel relatietherapeuten zijn het er over eens: het is niet altijd beter om open en eerlijk te zijn.

Eenmalig vreemdgegaan en spijt

Dr. Ruth Westheimer, beter bekend als Dr. Ruth, is een 93-jarige sekstherapeut. Zij zegt dat je je indiscretie het best voor jezelf kunt houden, als je eenmalig vreemd bent gegaan. Het is volkomen normaal dat je spijt hebt van je actie en dat je echt gelukkig bent in je relatie, maar in een zwak moment toch met een ander het bed in bent gedoken. “Ik geloof niet dat je ten koste van alles eerlijk moet zijn,” zegt Westheimer. Daarmee kun je namelijk een einde maken aan je relatie, terwijl jij weet dat het eenmalig was.

“Bovendien kwets jij je partner door over het bedrog te vertellen,” zegt relatie- en sekstherapeut Megan Fleming. “Jij bent degene met het schuldgevoel en als het toch eenmalig was, dan wil je dit schuldgevoel niet overdragen op je partner.”

Eerlijk zijn over vreemdgaan als je het vaker hebt gedaan

Volgens auteur en relatie-expert Susan Winter is het soms belangrijk om eerlijk te zijn over vreemdgaan en op andere momenten juist niet. Ook zij zegt dat het meer kwaad dan goed doet om een dronken indiscretie, waar je nauwelijks nog iets van weet, op te biechten. Maar dat wordt anders als je degene met wie je overspel pleegt vaker ziet. Zij raadt aan om eerst in relatietherapie te gaan, voordat het overspel wordt besproken. Zo leer je hoe jij het beste je persoonlijke behoeften in de relatie kun bespreken en hoe jullie dat zouden kunnen veranderen. Een therapeut kan ook helpen met het brengen van het nieuws dat je een affaire hebt gehad, door tips te geven hoe je dit het best kunt vertellen en uiteindelijk helpen om de relatie sterker te maken.

Wees eerlijk als je partner er naar vraagt

Vraagt je partner op de man af of je bent vreemdgegaan dan is het belangrijk om eerlijk te zijn, zegt psycholoog Madeleine Mason Roantree. “Het is niet makkelijk om te ontdekken dat je partner is vreemdgegaan, maar als iemand het vermoed, dan kun je maar beter eerlijk zijn. Er over liegen maakt vreemdgaan nog erger, dus bespaar je partner de pijn van bedrogen én belogen worden.”

“Once a cheater, always a cheater”

Volgens pyschotherapeut Tammy Nelson is het niet eerlijk om alle vreemdgangers op een hoop van slechte, onbetrouwbare mensen te gooien. Er zijn verschillende soorten vreemdgangers, die affaires hebben om verschillende redenen. Ja, er zijn mensen die het nooit leren. “Dit zijn bijvoorbeeld mensen die niet monogaam kunnen of willen zijn, maar ook niet eerlijk genoeg durven zijn om aan te geven dat ze graag een open relatie willen,” zegt Nelson. “Vaak zijn dit mensen met een persoonlijkheidsstoornis, bijvoorbeeld narcisme. Ze kunnen zó charmant zijn, maar denken alleen aan zichzelf.”

Niet iedereen gaat vaker vreemd dan één keer

Aan de andere kant zijn er ook veel mensen die één keer een fout maken en dat nooit meer doen. Misschien omdat het tijdens een avondje stappen gebeurde of omdat zij door hun schuldgevoel inzien dat ze toch heel veel om hun partner geven. Volgens zowel Nelson als Fleming is het wel belangrijk om jezelf af te vragen waarom je bent vreemdgegaan. Mis je iets in je relatie en wat kun je er aan doen om dat op te lossen?

Zou jij het je partner kunnen vergeven als hij of zij een keertje is vreemdgegaan?