Even snuffelen: welk effect heeft geur op je libido?

Geur speelt vaak een ondergeschikte rol bij seksuele aantrekkingskracht. Tenminste, dat denken we. Toch is het niet voor niets dat Aphrodite, de godin van de liefde, geurende rozenblaadjes in haar liefdesnestje strooide. We worden sterker door onze neus beïnvloed dan we vermoeden. Ook als we eigenlijk helemaal niets ruiken, zoals bij feromonen.

Dat geur onze emoties beïnvloedt, is al langer duidelijk. Zelf heb je het ook vast wel eens ervaren. Dat de geur van een parfum, een hapje eten of een huis je opeens naar lang vervlogen tijden terugvoert. Wanneer zo’n zintuiglijke ervaring als ruiken herinneringen oproept noemen we dat het Proust-effect, genoemd naar de schrijver van de lijvige roman A la recherche du temps perdu. In dat boek eet het hoofdpersonage een Madeleine-koekje, dat hem plotsklaps terug slingert naar zijn jeugd bij tante Leonie.

Geur, emotie en seks

Geuren kunnen dus diepe, emotionele herinneringen naar boven halen en zo onze gevoelens beïnvloeden. Hoewel het in het boek lijkt alsof de smaak van het koekje de herinneringen oproept, bleek uit later onderzoek dat het bij zintuiglijk herinneren vooral gaat om de neus. Dat komt door de anatomie van onze hersenen.

Geuren komen via je neus binnen en stromen daarna door naar de voorkant van je brein, dat de informatie vervolgens naar je limbisch systeem stuurt. In die regio worden toevallig ook je emoties en je geheugen gereguleerd. Door iets te ruiken, ga je dus terug naar een gebeurtenis uit het verleden. Je herinneringen worden gestimuleerd.

Hitsige fruitvliegjes

Maar geur doet meer. Het beïnvloedt niet alleen je emoties, maar ook je libido, zo blijkt uit Zwitsers onderzoek. Daarbij legden wetenschappers rijp en rot fruit neer bij mannelijke fruitvliegjes en ontdekten dat de vliegjes de geur oppikten via een geurroute in de hersenen die seksueel gedrag triggert. Resultaat? Massa’s hitsige fruitvliegjes.

Ook bij mensen schijnt het zo te werken. Min of meer, dan. Uit een Amerikaanse studie bleek dat je je libido kunt verhogen wanneer je jezelf blootstelt aan verschillende geuren. De onderzoekers testten dertig geurcombinaties en vonden een directe link tussen de geuren en de seksuele reacties van de deelnemers. Zo liet de combinatie van lavendel en pompoentaart het meeste bloed naar de penis pompen, terwijl vrouwen juist opgewonden werden van de, toch wel bizarre, geurcombi komkommer en drop.

Seksuele problemen

Ze ontdekten ook dat mensen met een scherpere neus meer genoten van hun seksuele activiteiten. En dat vrouwen die gevoeliger waren voor geuren vaker klaarkwamen tijdens de seks. Hoe gevoelig je voor geuren bent, bepaalt dus ook hoeveel je van seks geniet. En lichaamsgeuren als vaginaal vocht, sperma en zweet lijken je seksuele ervaring te verrijken en je sterker op te winden.

Het omgekeerde bleek ook waar. Mensen die hun reukvermogen verliezen, verliezen ook een stukje seksualiteit. Lust en zin in seks hangen nu eenmaal sterk samen met geur. En omdat je hersenen zonder reukvermogen niet meer op dezelfde manier worden gestimuleerd, kun je seksuele problemen krijgen.

Lokken met feromonen

Onbewust zoeken we ook onze partners uit op geur. Ga maar na. Als je hoteldebotel verliefd bent, is er een dikke kans dat je je ook tot de lichaamsgeur van je lover aangetrokken voelt. Staat diens geur je niet aan? Dan knap je er op den duur waarschijnlijk toch op af, hoe leuk of interessant je potentiële liefde ook is.

Overigens hebben we het nu niet over zware zweetgeuren die worden veroorzaakt door slechte hygiëne, hoewel dat waarschijnlijk ook weinig punten zal scoren. Maar daar kan iemand zelf wel wat aan doen. Nee, we hebben het over een fundamenteler ‘geurtje’. Eentje waarvan je niet doorhebt dat het je hele liefdesleven bepaalt. Feromonen.

Sexy wonderstofjes

Het woord ‘feromoon’ stamt uit het Grieks en betekent ‘drager van opwinding’. En dat is niet voor niks, want feromonen worden uitgescheiden door insecten, dieren en mensen om de andere sekse te verleiden. Wat feromonen zijn? Kleine moleculen, zonder geur of smaak, die boodschappen overbrengen naar anderen die daar vervolgens onbewust en instinctief op reageren.  Feromonen veranderen dus niks in je eigen lichaam, zoals hormonen dat doen. Maar ze veranderen wél wat in het lichaam van de ander

Waar deze sexy wonderstofjes zich nestelen? In de warme, behaarde plekken op je huid. Zoals in je oksels, je schaamstreek of je haardos. Vanuit die plekken richten ze hun liefdespijlen op de scharrels met wie je schaamteloos staat te flirten, om te ontdekken of jullie een match made in heaven zijn…of niet. Wanneer jij dus iemand tegenkomt met wie het seksueel enorm zou kunnen klikken, weten je feromonen dat voordat jij het weet. Vervolgens wisselen jouw feromonen en de feromonen van het object van jouw verlangen onderling boodschappen uit en voor je het weet liggen jullie naakt voor het haardvuur te rollebollen.

Vruchtbare vrouwen

Feromonen zelf zijn overigens geurloos, maar je pikt ze wel op via een piepklein orgaantje in je neus: het vomeronasaal orgaan (VNO). Dat orgaantje stuurt de informatie vervolgens door naar het gedeelte in onze hersenen dat al onze seksuele driften reguleert. De invloed van feromonen is wel omstreden. Zo zijn er wetenschappers die het bestaan en de werking ervan aan hebben getoond, zoals het bekende onderzoek uit de jaren negentig waaruit bleek dat vrouwen aan shirts konden ‘ruiken’ of mannen geschikt partnermateriaal zouden zijn. Ook is onderzocht dat mannen vrouwen het aantrekkelijkst vinden rondom hun ovulatie, omdat vrouwen dan meer copulines uitscheiden: feromonen uit de vagina die als een onzichtbare wolk om de vruchtbare vrouw heen hangen.

Maar er zijn ook wetenschappers die beargumenteren dat het menselijk lichaam deze seksuele lokstofjes helemaal niet waar kan nemen. Zij stellen dat het VNO bij muizen door wel driehonderd genen wordt bepaald en bij mensen door slechts twee. Daarnaast bestrijden wij moderne mensen onze zweetluchtjes, waar feromonen in nestelen, met dagelijkse douches en deodorant waardoor het effect verloren gaat. Bovendien zijn we tegenwoordig veel meer gefocust op onze ogen dan op onze neus. Waar onze primitieve voorouders alles besnuffelden, kijken wij vooral of iets of iemand ons bevalt.

Message in a bottle

Onomstreden bewijs dat feromonen onze voortplantingsdrift beïnvloeden, bestaat dus nog niet. Maar dat betekent niet dat wij mensen niet hartstochtelijk verlangen naar sexy lokgeurtjes. Verschillende fabrikanten doken dan ook enthousiast op het fenomeen feromonen in een flesje. Deze verleidelijke lokparfummetjes, bedoeld om je aantrekkingskracht te verduizendvoudigen, zijn gemaakt van synthetisch nagebootste menselijke feromonen. En je kunt ze overal kopen .

Klinkt aanlokkelijk, zeker als je bedenkt dat we al sinds mensenheugenis rattenferomonen op onze halzen spuiten. Musk, anyone? Het is dan ook niet voor niets dat reclames voor parfum en eau de cologne bol staan van de verleidelijke blikken en sensuele toespelingen. De geuren van verse rozen en aardse musk hebben de kracht om ons op te winden en dat weten de reclamemakers.

Dus dringt er plotseling een vleugje lichaamsgeur van je naakte lover tot je neusgaten door? Sta dan een momentje stil en bedenk hoe gezegend we zijn met een zintuig als ruik. En duik er dan bovenop voor een seksbacchanaal met ál je zintuigen!